Từng học cảnh sát, sau đó bén duyên với trái cây, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Vina T&T, đã xây dựng công ty thành một doanh nghiệp xuất khẩu nhiều loại quả tới hàng chục quốc gia trên thế giới, trong đó có Mỹ.
Mới đây, ông Tùng có buổi trò chuyện cùng với Nhadautu.vn về câu chuyện liên quan đến xuất khẩu, thị trường và cả những tác động đối với ngành trái cây Việt Nam kể từ khi ông Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ lần thứ 2.
Chinh phục thị trường thế giớiÔng từng học cảnh sát nhưng giờ đang ở một vai trò rất khác liên quan đến nông sản - Tổng giám đốc Vina T&T. Cơ duyên nào đã đưa ông đến với nông sản, gắn bó và tạo ra dấu ấn của trái cây Việt trên trường quốc tế?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Cơ duyên đến với ngành nông sản bắt đầu từ khi tôi nhận thấy tiềm năng to lớn của nông sản Việt Nam, đặc biệt là trái cây, trên thị trường quốc tế.
Trong những năm đầu thập niên 2010, Việt Nam có nhiều loại trái cây ngon, chất lượng cao, nhưng phần lớn chỉ tiêu thụ trong nước hoặc xuất khẩu qua đường tiểu ngạch với giá trị thấp. Khi nghiên cứu thị trường, tôi thấy rằng các quốc gia phát triển như Mỹ, EU, Nhật Bản, Úc có nhu cầu lớn đối với trái cây nhiệt đới, nhưng lại có những tiêu chuẩn nhập khẩu rất khắt khe.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám Đốc Vina T&T kiêm Phó Chủ Tịch Hiệp hội rau quả Việt Nam. Ảnh: Vina T&T.
Nhận thức được điều đó, tôi quyết tâm xây dựng một doanh nghiệp có thể đưa trái cây Việt đi xa hơn, cạnh tranh với sản phẩm từ Thái Lan, Philippines trên thị trường thế giới. Vina T&T được thành lập với tầm nhìn xuất khẩu trái cây theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, chất lượng đồng đều và đạt các chứng nhận như GlobalG.A.P., HACCP, ISO.
Hành trình này không hề dễ dàng, nhưng với sự kiên trì và chiến lược đúng đắn, chúng tôi đã thành công trong việc đưa nhiều loại trái cây Việt vào các thị trường khó tính như Mỹ, Canada, châu Âu, Úc, Nhật Bản, giúp gia tăng giá trị xuất khẩu và khẳng định vị thế của nông sản Việt Nam.
Hiện nay Vina T&T đã xuất khẩu những loại trái cây nào? Tới các thị trường nào và trái cây nào mang lại doanh thu nhiều nhất?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Hiện tại, Vina T&T đang xuất khẩu các loại trái cây tươi gồm sầu riêng, xoài (xoài cát Hòa Lộc, xoài keo, xoài tượng), bưởi (bưởi da xanh, bưởi Năm Roi), nhãn, chôm chôm, thanh long và dừa.
Dựa trên tốc độ tăng trưởng hiện tại, năm 2025 kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam có thể đạt 8-8,5 tỷ USD, tăng 12-20% so với năm 2024.
Các thị trường xuất khẩu chính của Vina T&T gồm Mỹ (là thị trường quan trọng, yêu cầu cao nhưng có giá trị kinh tế lớn), Canada, EU (Đức, Hà Lan, Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha), Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Trung Đông.
Trái cây mang lại doanh thu cao nhất bao gồm sầu riêng, đặc biệt nổi bật trong thị trường Trung Quốc sau khi được cấp phép xuất khẩu chính ngạch; xoài Cát Chu và cát Hòa Lộc, dừa xiêm xanh (doanh thu ổn định nhờ thị trường Mỹ và Hàn Quốc).
Loại trái cây nào thành công nhất đối với Vina T&T?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Dừa là loại trái cây mà Vina T&T xuất khẩu thành công nhất. Dừa không mang tính mùa vụ như nhiều loại trái cây khác, giúp đảm bảo nguồn cung liên tục và duy trì doanh thu ổn định. Loại trái cây này có nhu cầu cao ở thị trường quốc tế. Đặc biệt tại các thị trường như Hoa Kỳ, Hàn Quốc, và châu Âu, dừa tươi được ưa chuộng vì xu hướng tiêu dùng sản phẩm tự nhiên, tốt cho sức khỏe.
Bên cạnh đó, dừa có chi phí bảo quản thấp. So với trái cây như sầu riêng hay xoài, dừa có khả năng bảo quản lâu hơn và ít yêu cầu khắt khe về vận chuyển lạnh, giúp tối ưu chi phí logistics.
Vina T&T đã tạo được dấu ấn trong xuất khẩu dừa, đặc biệt ở thị trường Mỹ, nhờ vào chứng nhận chất lượng quốc tế và tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
Trái cây nào mà con đường ra quốc tế gập ghềnh, khó đi nhất?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Bưởi là một trong những loại trái cây gặp nhiều thách thức khi tiếp cận thị trường Mỹ, do yêu cầu kiểm dịch thực vật rất nghiêm ngặt. Xoài và nhãn cũng gặp khó khăn khi xuất khẩu vào EU vì quy định về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
Năm 2025, chiến lược của Vina T&T là gì?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Năm 2025, Vina T&T đặt mục tiêu mở rộng thị phần tại EU và Trung Đông; tăng cường đầu tư vào công nghệ bảo quản, giúp kéo dài thời gian tươi của trái cây khi vận chuyển xa; phát triển vùng trồng đạt chuẩn GlobalG.A.P., đảm bảo nguồn cung bền vững.
Bên cạnh đó, công ty sẽ ứng dụng công nghệ số trong truy xuất nguồn gốc, nâng cao tính minh bạch của sản phẩm.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám Đốc Vina T&T kiêm Phó Chủ Tịch Hiệp hội rau quả Việt Nam. Ảnh: Vina T&T. Ngành rau quả có thể đạt kim ngạch xuất khẩu 8,5 tỷ USD trong năm 2025
2024 là năm thắng lợi lớn đối với ngành rau quả với kim ngạch xuất khẩu 7,1 tỷ USD. Theo ông, năm 2025, ngành sẽ có những thuận lợi và khó khăn gì?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Năm 2025, ngành trái cây Việt Nam sẽ có nhiều thuận lợi. Nhu cầu tiêu thụ trái cây nhiệt đới tiếp tục tăng, đặc biệt tại Trung Quốc, châu Âu. Việt Nam ngày càng có nhiều loại trái cây được cấp phép xuất khẩu chính ngạch. Các hiệp định thương mại tự do (EVFTA, CPTPP) giúp giảm thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.
Tuy vậy, ngành cũng sẽ đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng trái cây; yêu cầu về tiêu chuẩn, kiểm dịch khắt khe hơn từ EU, Mỹ, Nhật Bản và sự cạnh tranh gay gắt từ Thái Lan, Philippines, Malaysia.
Ông dự đoán kim ngạch xuất khẩu năm 2025 của ngành rau quả sẽ là bao nhiêu?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Dựa trên tốc độ tăng trưởng hiện tại, năm 2025 kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam có thể đạt 8 - 8,5 tỷ USD, tăng 12 - 20% so với năm 2024.
Ông Nguyễn Đình Tùng, thứ 4 từ trái sang phải, tại một sự kiện về trái cây xuất kha
Với loại trái cây tỷ đô sầu riêng, ông đánh giá như thế nào về tình hình xuất khẩu trái cây "vua" này trong năm 2025?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Trung Quốc vẫn là thị trường quan trọng nhất, với nhu cầu tiếp tục tăng.
Các thị trường mới như Hàn Quốc, Nhật Bản, EU đang mở ra cơ hội lớn, nhưng cần thời gian để phát triển. Thách thức lớn nhất là kiểm soát chất lượng và mở rộng diện tích vùng trồng đạt chuẩn. Giá trị xuất khẩu sầu riêng có thể vượt 2 tỷ USD nếu tận dụng tốt cơ hội.
Chính sách thuế nhập khẩu mới của tổng thống Mỹ Donal Trump có ảnh hưởng gì đến xuất khẩu trái cây Việt Nam sang Mỹ nói chung và Vina T&T?
Ông Nguyễn Đình Tùng: Vào đầu năm 2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã triển khai một loạt chính sách thuế nhập khẩu mới nhằm điều chỉnh cán cân thương mại và bảo vệ các ngành sản xuất trong nước.
Với việc Việt Nam nằm trong danh sách các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, khả năng áp thuế trong tương lai không thể loại trừ. Điều này đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây của Việt Nam trong việc duy trì thị phần tại thị trường Mỹ.
Mặc dù. các chính sách này chủ yếu nhắm vào các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc, Mexico và Canada, nhưng cũng có những tác động nhất định đến xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang Mỹ, bao gồm cả hoạt động của Công ty Vina T&T.
Ngày 1/2/2025, Tổng thống Trump ký sắc lệnh áp thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, và 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.Ngày 13/2/2025, một sắc lệnh khác được ban hành nhằm tăng thuế nhập khẩu đối với các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, trong đó có Việt Nam.
Tính đến thời điểm hiện tại, Mỹ chưa áp dụng thuế nhập khẩu bổ sung đối với mặt hàng trái cây tươi từ Việt Nam. Do đó, hoạt động xuất khẩu trái cây của Việt Nam sang Mỹ vẫn diễn ra bình thường.
Tuy nhiên, với việc Việt Nam nằm trong danh sách các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, khả năng áp thuế trong tương lai không thể loại trừ. Điều này đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây của Việt Nam trong việc duy trì thị phần tại thị trường Mỹ.
Đối với Vina T&T, đến thời điểm hiện tại, công ty chưa ghi nhận bất kỳ động thái nào từ phía Mỹ về việc áp thuế lên mặt hàng trái cây tươi. Do đó, hoạt động xuất khẩu của Vina T&T sang thị trường Mỹ vẫn diễn ra bình thường.
Mặc dù hiện tại chưa bị ảnh hưởng, Vina T&T nhận thức rõ rủi ro tiềm ẩn từ các chính sách thuế của Mỹ. Công ty đang theo dõi sát sao tình hình và chuẩn bị các phương án ứng phó, bao gồm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nâng cao chất lượng sản phẩm để duy trì sức cạnh tranh.
