Chiều 26/5, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị lấy ý kiến về các văn bản quy phạm pháp luật nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực tài chính.
Để tạo động lực phát triển cho các địa phương có vai trò dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế, Bộ Tài chính đã chủ trì soạn thảo, trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XIV và khóa XV ban hành 10 Nghị quyết cho phép thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển các địa phương, trong đó có 27 chính sách thực hiện phân cấp, phân quyền tại 10 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Thanh Hóa, Khánh Hòa và Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk).
Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV cũng đã cho phép thể chế hóa 3 chính sách phân cấp, phân quyền để tiến hành sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Di sản văn hóa.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thẳng chủ trì hội nghị. Ảnh: BTC.Không có công thức chung
Đại diện các địa phương bày tỏ thống nhất cao với các dự thảo văn bản Bộ Tài chính xin ý kiến, đồng thời có ý kiến tham gia sôi nổi, trách nhiệm về các nội dung liên quan.
Trong đó, đại diện TP. Hải Phòng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, có hướng thống nhất quan điểm khi bỏ cấp huyện thì những nhiệm vụ nào ở cấp huyện chuyển về cấp xã, nguyên tắc chung là nhiệm vụ nào cấp huyện đang thực hiện thì chuyển về cấp xã, nhiệm vụ nào xã không thực hiện được mới chuyển về cấp tỉnh.
Trả lời ý kiến đại biểu về nội dung này, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu quan điểm, không có công thức chung nào về việc chuyển nhiệm vụ này lên tỉnh, nhiệm vụ kia về xã. Hơn nữa, cách thức thực hiện tại mỗi địa phương lại khác nhau.
"Tuy nhiên, có thể bám vào nguyên tắc “phân cấp triệt để xuống địa phương”, “địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm”. Hai là theo tiêu chí nơi nào thực hiện dễ và hiệu quả hơn thì nơi đó sẽ thực hiện, “tỉnh làm tốt hơn thì để ở tỉnh, xã làm tốt hơn thì chuyển về xã", Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng lưu ý nguyên tắc “phân cấp triệt để xuống địa phương”. Ảnh: BTC.Không được bỏ sót nhiệm vụ
Chia sẻ về quan điểm về phân cấp phân quyền, ông Phạm Minh Triết, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế (Bộ Nội vụ) cho rằng, về lĩnh vực tài chính, để xem cơ sở nào chuyển nhiệm vụ giữa các cấp khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp thì phải căn cứ vào các luật gốc (như Luật Tổ chức chính quyền địa phương) để phân luồng.
Đại diện Bộ Nội vụ thống nhất quan điểm của Bộ trưởng Tài chính, tinh thần là cấp nào thực hiện hiệu quả nhất thì phân công, cân nhắc nhiệm vụ đó, về xã mà xã không làm được thì chuyển về tỉnh, quan trọng là “không được bỏ sót nhiệm vụ”.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, về phân cấp, phân quyền, lãnh đạo Bộ Tài chính luôn chỉ đạo và đặt ra ba vấn đề: Phân cấp, phân quyền đã đủ mạnh chưa; có bị sót việc khi thực hiện phân cấp, phân quyền không; và phân cấp phân quyền phải gắn với năng lực tổ chức triển khai thực hiện.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cũng lưu ý vấn đề tổ chức tập huấn cho các địa phương để thu thập thông tin và hướng dẫn cho các địa phương khi các văn bản nêu trên được ban hành để thực hiện thống nhất.
Dự kiến tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025), Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu, trình Chính phủ để trình Quốc hội một số dự án luật để tiếp tục thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, cũng như chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ.
Xử lý tài sản công: Phần còn lại sau sắp xếp được kêu gọi đầu tưLiên quan đến vấn đề chuyển giao quản lý tài sản công khi sáp nhập bỏ cấp trung gian, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng, việc sử dụng tài sản công thế nào cho hiệu quả là vấn đề hết sức quan trọng. Về sắp xếp tài sản dôi dư sau sắp xếp, sáp nhập, Bộ Tài chính đã tham mưu báo cáo Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị, ưu tiên sắp xếp cho một số ngành lĩnh vực (y tế, giáo dục, xây dựng, công trình công cộng như cây xanh,…), phần còn lại sau sắp xếp, cho phép các địa phương thực hiện kêu gọi đầu tư, triển khai dự án phù hợp với quy hoạch, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tới đây, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu và có hướng dẫn nếu phát sinh vướng mắc từ các địa phương…
